Pankreas kanseri nedir?
Pankreas kanseri, pankreastan köken alan bir kanser türüdür. Pankreas midenin arkasında, karın boşluğundaki omurganın bel bölümünde yer alır. 13-15 cm uzunluğundadır. Pankrasın baş kısmı on iki parmak bağırsağı içerisinde yer alır. Pankreas, gıdaların sindirimi için enzim üretir, ayrıca kan şekerini dengelemek için insülin hormonunu da salgılar. Pankreas kanseri daha çok pankreasın baş bölgesinden kaynaklanır. Hastalık daha çok 40 yaş üstü kişilerde ortaya çıkar. Erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür.
PANKREAS KANSERİ NEDEN OLUR?
Hastalığın nedeni tam olarak bilinmez. Sigara içenlerde ve şişman kişilerde daha sık görülür. Ailede pankreas kanserine yakalanan kişi ya da kişilerin olması, pankreas kanseri riskini artırır. İlerleyen yaş, diyabet, genetik faktörler, alkol kullanımı da pankreas kanseri riskini artırmaktadır.
PANKREAS KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Pankreas kanseri erken evrelerde tespit edilmesi zor olan bir hastalıktır. Başlangıçta hastalık herhangi bir belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Bunlar;
- Kilo kaybı
- Karın ağrısı
- Sarılık
- İştah kaybı
- Bulantı
- Kusma
- Halsizlik, yorgunluk
- İshal
- Hazımsızlık
- Sırt ve bel ağrısı
- Dışkının renginde açılma (cam macunu renginde dışkılama)
- Solgunluk
- Aniden ortaya çıkan şeker hastalığı
- İdrar renginde koyulaşma
- Deride sararma
PANKREAS KANSERİ TANISI NASIL KONUR?
Pankreas kanseri şüphesi olan bir hastaya ilk olarak ultrasonografi ile inceleme yapılır. Pankreasta kitle oluşumunun olup olmadığına bakılır.
Serum bilirubinleri, alkalen fosfataz, karaciğer transaminazları ile CEA, CA19-9 ve CA-125 gibi laboratuvar tetkikleri istenir.
Bilgisayarlı tomografi ve MR görüntüleme tetkiklerinde, pankreasta kitle olup olmadığı anlaşılır.
PANKREAS KANSERİ TEDAVİSİ NASILDIR?
Pankreas kanseri tedavisinde kullanılan üç çeşit tedavi yöntemi vardır. Bunlar ameliyat, kemoterapive radyoterapi tedavisidir.
Ameliyat: Pankres başındaki kanser ameliyat ile çıkartılmaya uygunsa ‘Whipple ameliyatı’ uygulanır. Whipple ameliyatı sırasında, pankreasın başı ile birlikte, safra kesesi, ana safra kanalının bir kısmı, onikiparmak bağırsağı, midenin bir kısmı ve etraftaki lenf bezlerinin tamamı çıkarılır.
Kanser pankreasın gövde ve kuyruk kısmına yerleşmişse uygulanacak ameliyat tekniği nispeten daha kolaydır.
Radyasyon Tedavisi: Işın tedavisi olarak da bilinen radyasyon tedavisinde, kanser hücrelerini öldürmek için yüksek enerjili ışınlar kullanılır. Radyasyon tedavisi, daha çok kanserin yerleşimi ve büyüklüğü nedeniyle, ameliyat uygulanamayan hastalarda, tek başına ya da kemoterapi ile birlikte uygulanır. Radyoterapi, bazı durumlarda, ameliyat öncesi dönemde kanseri küçültmek için kemoterapi ile birlikte kullanılabilir. Bazı durumlarda ise, ameliyattan sonra kanserin tekrar etmesini (nüks) engellemek içinde radyoterapi uygulanabilir.
Kemoterapi: Kemoterapide kanser hücrelerini öldürmek için bazı kanser ilaçları kullanılır. Kemotarapi, ameliyat öncesi veya sonrası da uygulanabilir. Kemoterapi, ameliyat öncesi kanseri küçültmek için ya da ameliyat olamayacak hastalarda ameliyatın yerine radyoterapi ile birlikte kullanılabilir. İleri evredeki pankreas kanserinde kemoterapi tedavisi ile hastaların hayat kaliteleri iyileştirilebilir.